Een spel met de dood

"Gevaar - werkelijk gevaar, de dreiging van de dood - maken wij als burgers van deze moderne samenleving gelukkig maar weinig mee. Mochten we er al eens mee te maken krijgen, dan is dat meestal in een vorm waarin we machteloos zijn er iets tegen te doen: wanneer ons vliegtuig naar beneden stort, is het de piloot die de stuurknuppel in handen heeft; en wanneer een gezwel in ons lichaam gevonden wordt, zullen we op de oncoloog moeten vertrouwen. Wij strijden nooit zelf voor ons leven. Daarmee is voor ons een basiservaring, de ervaring met overleven, verloren gegaan."

Zo begint het artikel 'een spel met de dood' van Victor Gijsbers in "Historisch Perspectief, jaargang 49, nummer 3 (2009). In het artikel komt o.a. het flirten met het gevaar aan bod maar ook de dood in romans en films.
Tijdens deze avond is er aandacht voor de dood in (rollen)spelen, zoals bord- en kaartspelen en videogames. Van de bordspelen zijn we allemaal bekend met Ganzenborden waarin de dood op een van de vakjes aanwezig is en betekent dat je (weer) opnieuw moet beginnen. Maar in een boordsel als Dungeons and Dragons is de dood veel ingrijpender, omdat de speler in de loop van de tijd zich gaat identificeren met het karakter dat hij gecreëerd heeft, een karakter dat langere tijd stand nodig heeft om groot te worden en dus ook langer stand houdt. Ook in videogames speelt de dood een rol, vroeger moest de speler opnieuw beginnen, tegenwoordig worden 'startpunten' ingebouwd. Hoe erg mag het doodgaan in een game zijn, wil de game nog interessant blijven? In veel videogames staat het overleven centraal alleen is de straf op de dood zo klein geworden, dat het heldendom niet meer echt bevochten hoeft te worden. Het is louter een kwestie van tijd geworden, - als je het spel maar lang genoeg speelt - om een held te worden.
Wat is het nut van de strijd op leven en dood, ook voor de mens in de westerse wereld? Via het ‘spel’ leren we een deel van het leven kennen dat bij ons diep is weggestopt en leren we hoe het is, zoals dit voor velen hier op aarde wel zo is, om een leven te leven waarin overleven weldegelijk een dagelijkse realiteit is.

- De ervaring van het overleven -

Als u interesse heeft in het artikel, stuur dan even een mailtje dan sturen we een digitale versie naar u toe.

Tags: Victor Gijsbers- Dood